Doelstelling
De Stichting Nederlandsch Economisch Historisch Archief (NEHA) heeft als doel het verzamelen, bewaren en bewerken, of doen verzamelen, bewaren en bewerken van bronnenmateriaal dat van belang kan worden geacht voor de economische geschiedenis, en voorts het stimuleren van economisch-historisch onderzoek in de breedste zin van het woord alsmede het bevorderen van publicaties op dit wetenschapsgebied.
Op dit moment omvat de NEHA-collectie circa 900 manuscripten-, (bedrijfs-)archivalia- en documentatiecollecties, ruim 100.000 zowel antiquarische als eigentijdse boeken en brochures en bijna 8.000 periodieken waaronder jaarverslagen van Nederlandse ondernemingen. Het NEHA is bovendien eigenaar van circa 250 bedrijfsarchieven die als bruikleen in beheer zijn bij openbare archiefinstellingen verspreid over heel Nederland. Daarnaast heeft het NEHA een aantal collecties in bruikleen van andere instellingen.
Voor de acquisitie, beheer en ter beschikkingstelling van het materiaal gebruik – evenals voor de uitvoering van de overige taken – maakt het NEHA gebruik van de diensten van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG).
Het bestuur van het NEHA en het bestuur van het Unger-Van Brerofonds bestaat uit dezelfde personen. Belangrijke doelstelling van het laatstgenoemde fonds is het mogelijk maken van publicaties op het terrein van de economische geschiedenis, de historische demografie en de sociale geschiedenis, daaronder begrepen onder meer de koloniale geschiedenis, de landbouwgeschiedenis en de vrouwengeschiedenis. Daarnaast is het Unger-Van Brero Fonds actief betrokken bij het instellen en financieren van bijzondere leerstoelen op het terrein van de sociaal-economische geschiedenis.
Activiteiten
- Het behouden, uitbreiden, ontsluiten en ter beschikking stellen voor onderzoek, tentoonstelling en andere doeleinden van de verzameling van het NEHA. Het bestuur is voornemens om in 2023 het acquisitiebeleid van het NEHA te herformuleren en nieuw beleid te ontwikkelen ten aanzien van de acquisitie van digitale archieven en onderzoeksdata. Daarnaast zal in 2023 gestart worden met een inhaalslag ten aanzien van de verwerking en ontsluiting van eerder verworven (analoge) archieven. Het bestuur heeft hiervoor eenmalig en als experiment een deel van het acquisitiebudget beschikbaar gesteld.
- Het verrichten van economisch-historisch onderzoek. Het NEHA speelt een rol bij meerdere onderzoeksprojecten die (deels) aan het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) worden uitgevoerd, zoals het project Slavernij in Oost en West over het economisch belang van Nederland bij de slavernij en het Commodity Frontier Initiative, een netwerk dat zich richt op de studie van ‘global commodity production’.
- Het scheppen van mogelijkheden tot publicatie van onderzoeksresultaten van economisch-historisch onderzoek en andere informatie die voor de economische geschiedenis relevant is. De belangrijkste activiteit is hier het – samen met het IISG – drie maal per jaar uitgeven van het tweetalige Tijdschrift voor Sociale en Economische Geschiedenis (The Low Countries Journal of Social and Economic History). Het tijdschrift verschijnt sinds januari 2017 in digitale vorm geheel Open Access. Voor abonnees blijft een papieren tijdschrift beschikbaar.
- Het bevorderen van debat over de economische geschiedenis en de bedrijfsgeschiedenis. Het streven is om jaarlijks een of meer studiedagen te organiseren, al dan niet samen met andere organisaties; voor 2023 gaat het om een bijeenkomst rond het thema inkomensongelijkheid en de verdeling van winsten. Daarnaast wil het NEHA aandacht schenken aan het gebruik van de NEHA-collecties voor economisch-historisch onderzoek. Voor subsidiëring van (door derden georganiseerde) workshops en congressen verwijst het NEHA naar het Unger – Van Brero Fonds, dat aanvragen hiervoor in behandeling neemt.
Financiën
- De bestuursleden van het NEHA ontvangen geen beloning voor hun werk.
- De in het beleidsplan genoemde activiteiten worden deels gefinancierd uit subsidies van NWO en KNAW (via het IISG) deels door erfstellingen, legaten en schenkingen, deels uit donaties van de begunstigers van het NEHA en deels uit de opbrengsten van het vermogen. De omvang en samenstelling van het vermogen, en de opbrengsten ervan, worden gespecificeerd in de jaarrekeningen.